BESİNLERİ ÖGELERİNE AYIRIYORUZ #7: C VİTAMİNİ

Son yazılarıma bir göz attığınızda siz de C vitamininden sık sık bahsettiğimi fark edersiniz. Nedenini bilmiyorum, belki de popüler olduğundan. Ama şunu biliyorum; C vitamini bahsedilmeye değer bir vitamin. Her şeyden önce bir antioksidan. Yani vücudumuzu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyor. Peki bu kadar mı? Tabi ki değil. Besin ögelerini derinlemesine incelediğimiz yazı dizisinin bugünkü konusu C vitamini.

 

 

C vitamini ya da diğer adıyla askorbik asit, doğal olarak bazı besinlerde bulunan suda çözünebilen, yani depolanamayan bir vitamindir. Çoğu hayvanın yapamadığı gibi insanlar da C vitaminini vücutlarında sentezleyemez. O yüzden dışarıdan almaya mecburuz bu vitamini. C vitamini kollajen, karnitin ve birçok nörotransmitterin, yani sinir iletimini sağlayan ara maddelerin biyosentezi için gereklidir. Kollajen, yeni doku oluşumunda ve dolayısıyla iyileşmede oldukça gerekli bir bileşendir. Aynı zamanda da immün sistemde önemli role sahiptir. Bu yüzden enfeksiyonlara karşı koruyuculuk sağlar. Araştırmalar C vitamininin, E vitamini gibi diğer antioksidanların vücutta yeniden aktifleşmesi süreçlerine de yardım ettiğini göstermektedir. C vitaminin bir diğer özelliği de, bitkisel kaynaklı besinlerden alınan demir mineralinin emilimini arttırmasıdır. Florida Üniversitesi Gıda ve Tarımsal Bilimler Enstitü’sünün önerdiği günlük C vitamini alımları;

  • 19 yaşından büyük erkekler için 90 mg/gün ve kadınlar için 75 mg/gün
  • 18 yaşında veya daha genç hamileler için 80 mg/gün ve 19 yaşında veya daha yaşlı hamileler için 85 mg/gün
  • 18 yaşında veya daha genç emzirme dönemindeki kadınlar için 115 mg/gün ve 19 yaşında veya daha yaşlı emzirme dönemindeki kadınlar için 120 mg/gün

Bu önerilen rakamlar bireyin sigara içme durumuna göre değişmektedir. Sigara içen bireylerin, sigara içmeyen bireylere göre günde 35 mg daha fazla c vitamini alması önerilmektedir. C vitamininin bulunduğu besinlerden bazıları ise; camu camu, kırmızı biber, domates, greyfurt, çilek ve kivi olarak sıralanabilir.

 

C vitamini eksikliği nadir olarak görülür çünkü tükettiğimiz besinlerin çoğunda C vitamini bulunur. Ancak yine de eksikliği skorbüt hastalığına yol açar. Bu hastalık anemiye, diş eti enfeksiyonlarına ve kanamaya, saçlarda incelmeye ve kırılganlığa, geç yara iyileşmesine neden olabilmektedir.

 

Kaynaklarım:

  1. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
  2. University of Florida, Institute of Food and Agricultural Sciences