AZICIK DA BUNU TANIYALIM: PİRİNÇ

Türk mutfağının herhalde en çok kabul gören yemeğidir pilav. Yani demek istediğim pek tartışılan bir konu değildir. Günümüzde menemenin bile soğanlı mı soğansız mı olacağına dair bir anlaşmazlık var ve çokça tartışılıyor. Ama hiçbir zaman “pilav şöyle yapılır, hayır asıl böyle yapılır” gibi bir anlaşmazlık duyamazsınız. Tabi ki farklı çeşitleri var, onlardan bahsetmiyorum, ama pilav tartışmaya açık bir konu değildir. Pilavı oluşturan temel besin maddesi nedir diye sorsam sizlere bugünkü konuğumu söylersiniz büyük ihtimalle. Evet, konuğumuz pirinç.

Pirinç, bilindiği üzere bir tahıldır. Asya ve Avusturalya pirinçleri olarak da bilinen Oryza sativa ve Orzya glaberrima türlerinden gelmektedir. Değişik şekillerde, biçimlerde, boyutlarda, aromalarda ve renklerde 40.000’in üzerinde pirinç türü olduğu bilinmektedir. 100 gram beyaz pirinç 123 kaloridir ve tahmin edeceğiniz gibi bu kalorinin büyük çoğunluğunu karbonhidrat oluşturmaktadır. İçerisinde B1, B3, B6 ve B9 vitaminleriyle manganez, selenyum, demir, fosfor, bakır, magnezyum ve çinko minerallerini içerir. Ancak tüm bunlarla birlikte ciddi oranda nişasta da içerir. Ki bu da beyaz pirince nispeten yüksek bir glisemik indeks katar. Nispeten dememin sebebi kahverengi pirincin daha düşük glisemik indekse sahip olmasıdır. Yani bu da demek oluyor ki beyaz pirinçteki karbonhidratlar kahverengine göre daha hızlı bir şekilde kan şekerine dönüşüyor. 350.000 insan üzerinde yapılan bir çalışmada çok fazla beyaz pirinç tüketen insanlarda az tüketenlere göre daha yüksek tip 2 diyabet riski oluşuyor. Bu çalışma da tip 2 diyabetle beyaz pirinç tüketimi arasındaki ilişkiyi gösteriyor. Ayrıca çok beyaz pirinç tüketmenin yüksek kan basıncı, bel çevresinin genişlemesi, iyi kolesterolün düşmesi ve kan trigliserit düzeyinin yükselmesi gibi farklı etkileri de olabilir ve bu etkiler kalp rahatsızlıkları ya da inme gibi kronik rahatsızlıklara sebep olabilir. Kahverengi pirinç doğal karbonhidratlar yazısında da bahsettiğimiz gibi daha çok lif içerir. Ve rafine olmadığı için daha sağlıklıdır. Beyaz pirinçle de aynı vitamin ve mineralleri daha fazla içerir.

Pirinç kullanırken önceliğiniz sağlığınızsa alışkanlıklarınızı değiştirip gerek lif, vitamin ve mineral açısından zengin gerekse de düşük glisemik indeksiyle kahverengi pirinci kullanmalısınız. Ancak FDA’ya göre de pirincin yetiştiği yerden dolayı oluşabilecek arsenik kontaminasyonuna dikkat edilmelidir.